Το άρθρο είναι αφιερωμένο στις Ψυχές που ταξίδεψαν σε έναν άλλον προορισμό από αυτό που έγραφε το εισιτήριο και στις οικογένειες αυτών.
28/2/2023
«Το σώμα σου θα σου πει την αλήθεια, ακόμα κι αν το μυαλό σου δεν μπορεί».
Είναι εκπληκτικό πόση έκταση μπορεί να έχει η σωματική θλίψη. Η καρδιά σου κυριολεκτικά πονάει. Αναδύεται μια ανάμνηση που κάνει το στομάχι σου να σφίγγεται ή ένα ρίγος να τρέχει στη σπονδυλική σου στήλη. Κάποιες νύχτες, το μυαλό σου τρέχει (και η καρδιά μαζί με αυτό), που μετά βίας μπορείς να κοιμηθείς. Άλλα βράδια, είσαι τόσο κουρασμένος που σε παίρνει ο ύπνος αμέσως. Ξυπνάς το επόμενο πρωί και αισθάνεσαι ακόμα εξαντλημένος καθώς περνάς το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας στο κρεβάτι.
Τι προκαλεί αυτά τα σωματικά συμπτώματα; Μια σειρά από μελέτες αποκαλύπτουν τις ισχυρές επιπτώσεις που μπορεί να έχει η θλίψη στο σώμα. Η θλίψη αυξάνει τη φλεγμονή , η οποία μπορεί να επιδεινώσει προβλήματα υγείας που ήδη έχετε και να προκαλέσει νέα. Χτυπά ανελέητα το ανοσοποιητικό σύστημα , αφήνοντάς σας εξαντλημένους και ευάλωτους σε μολύνσεις. Το σπαραγμό της θλίψης μπορεί να αυξήσει την αρτηριακή πίεση και τον κίνδυνο θρόμβων αίματος. Η έντονη θλίψη μπορεί να αλλάξει τόσο πολύ τον καρδιακό μυ που προκαλεί « σύνδρομο ραγισμένης καρδιάς », μια μορφή καρδιακής νόσου με τα ίδια συμπτώματα με το έμφραγμα.
Το άγχος συνδέει τις συναισθηματικές και σωματικές πτυχές της θλίψης. Τα συστήματα στο σώμα που επεξεργάζονται το σωματικό και συναισθηματικό στρες αλληλοεπικαλύπτονται και το συναισθηματικό στρες μπορεί να ενεργοποιήσει το νευρικό σύστημα τόσο εύκολα όσο και οι σωματικές απειλές. Όταν το στρες γίνεται χρόνιο, η αυξημένη αδρεναλίνη και η αρτηριακή πίεση μπορεί να συμβάλουν σε χρόνιες ιατρικές παθήσεις. Η έρευνα δείχνει ότι ο συναισθηματικός πόνος ενεργοποιεί τις ίδιες περιοχές του εγκεφάλου με τον σωματικό πόνο.
Φυσιολογική εναντίον Παθολογικής Θλίψης
Η κατάθλιψη δεν είναι ένα φυσιολογικό μέρος της θλίψης, αλλά μια επιπλοκή της. Η κατάθλιψη αυξάνει τον κίνδυνο επιπλοκών υγείας που σχετίζονται με το πένθος και συχνά απαιτεί θεραπεία για να επιλυθεί, επομένως είναι σημαντικό να γνωρίζουμε πώς να αναγνωρίζουμε τα συμπτώματά της. Ο Sidney Zisook, MD, ερευνητής θλίψης και καθηγητής ψυχιατρικής, λέει ότι οι άνθρωποι μπορούν να διακρίνουν τη φυσιολογική θλίψη από την κατάθλιψη αναζητώντας συγκεκριμένα συναισθηματικά μοτίβα. «Στη φυσιολογική θλίψη, οι θλιβερές σκέψεις και τα συναισθήματα συνήθως συμβαίνουν σε κύματα ή εκρήξεις που ακολουθούνται από περιόδους ανάπαυσης, σε αντίθεση με την πιο επίμονη χαμηλή διάθεση και την αγωνία της μείζονος καταθλιπτικής διαταραχής».
Οι άνθρωποι που περνάνε μια φυσιολογική περίοδο θίψης, συνήθως διατηρούν την αίσθηση του χιούμορ και την ικανότητα να παρηγορούνται ή να αποσπώνται από τον πόνο σε αντίθεση με τους καταθλιπτικούς που παλεύουν με αισθήματα ενοχής και αναξιότητας και περιορισμένη ικανότητα «να βιώσουν οποιαδήποτε ευχαρίστηση ή χαρά.
Πως επηρεάζεται η υγεία σας;
Το ανθρώπινο σώμα αποτελείται από δώδεκα συστήματα (νευρικό, πεπτικό, μυοσκελετικό, καρδιαγγειακό, νεφρικό, αναπαραγωγικό, λεμφικό, ενδοκρινολογικό, αναπνευστικό, ανοσοποιητικό, αιμοποιητικό και τις αρθρώσεις), τα οποία είναι διασυνδεδεμένα με τις επιπτώσεις του άγχους και του πένθους.
Το ανοσοποιητικό σύστημα είναι ουσιαστικά η άμυνα του οργανισμού μας στις ασθένειες και σε ό,τι απειλεί την υγεία μας. Το πένθος μας καθιστά ευάλωτους σε ιούς, μολύνσεις και φλεγμονές. Το να αισθανόμαστε «πεσμένοι» μας κάνει αδύναμους στο να αντισταθούμε και να παλέψουμε για την υγεία μας. Σε έναν ήδη πάσχοντα οργανισμό ή στο άτομο με χρόνια ασθένεια το πένθος λειτουργεί επιβαρυντικά και δυσκολεύει την κατάσταση του ασθενούς.
Στο καρδιαγγειακό σύστημα, η υπέρταση, η στηθάγχη, η ταχυκαρδία, το έμφραγμα, συνδέονται άρρηκτα με το άγχος που προκαλείται από το πένθος και τη θλίψη. Πολύ συχνά μετά από ένα χωρισμό ή θάνατο ενός αγαπημένου προσώπου, συνηθίζουμε να χρησιμοποιούμε φράσεις όπως, «πονάει η καρδιά μου» ή «έχει ραγίσει η καρδιά μου».
Πράγματι, υπάρχει μία κατάσταση, το σύνδρομο Takotsubo ή σύνδρομο «ραγισμένης» καρδιάς, όπου τα συμπτώματα ομοιάζουν με τα συμπτώματα μίας καρδιακής προσβολής. Το άτομο παρουσιάζει δύσπνοια και έντονους πόνους στο στήθος. Σύμφωνα με έρευνες, το πρώτο διάστημα μετά από την απώλεια του ενός συζύγου, ο έταιρος σύζυγος, εκτός του ότι είναι πιθανό να εκδηλώσει σωματικά συμπτώματα, υπάρχει πιθανότητα να φύγει από τη ζωή από καρδιαγγειακό πρόβλημα.
Για τους περισσότερους από εμάς, το γαστροπεπτικό σύστημα είναι εκείνο που αντιδρά περισσότερο στο άγχος. Πολλές φορές για παράδειγμα, και μόνο στην ιδέα μίας στρεσογόνου συνθήκης, προκαλείται έντονος πόνος στην κοιλιακή χώρα. Το πένθος όντας «στρεσογόνο», εντείνει περισσότερο στο άτομο που είναι ήδη ευαίσθητο, τις γαστροπεπτικές ενοχλήσεις.
Όταν πενθούμε, συχνά έχουμε συμπτώματα όπως ναυτία, δυσκοιλιότητα, διάρροια, φούσκωμα, μετεωρισμό, καούρα και γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση. Πολλές φορές η αίσθηση περιγράφεται σαν «μια τρύπα και ένα κενό στο στομάχι». Το σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου είναι επίσης αποτέλεσμα άγχους, όπως και οι αλλαγές στην όρεξη μας (άλλοτε μπορεί να τρώμε ελάχιστα και άλλοτε πάρα πολύ).
Όσον αφορά στο νευρικό μας σύστημα, το πένθος προκαλεί στον εγκέφαλό μας κάτι σαν «ρευστοποίηση». Ίσως να αισθανόμαστε ότι «χάνουμε το μυαλό μας». Η σκέψη μας αλλοιώνεται και επιβραδύνεται, νιώθουμε μπερδεμένοι, παρουσιάζοντας ελλιπή συγκέντρωση και προσοχή. Δυσκολευόμαστε να οργανώσουμε και να θυμηθούμε πράγματα. Συχνό φαινόμενο αποτελούν και οι πονοκέφαλοι. Όλα αυτά έχουν ως αποτέλεσμα να μας δημιουργείται ένα αίσθημα αβεβαιότητας και κατ’ επέκταση μία δυσκολία λήψης αποφάσεων.
Μασάζ και Ανακούφιση από τον Ψυχικό Πόνο
Ένα μασάζ μπορεί να μειώσει τα επίπεδα της κορτιζόλης, μιας ορμόνης που παράγεται κατά την διάρκεια του στρες. Με την μείωση των επιπέδων κορτιζόλης, αυξάνεται σταθερά και η σεροτονίνη (η ορμόνη που μας κάνει να νιώθουμε χαρούμενοι). Ένα μασάζ θα ανεβάσει τα επίπεδα σεροτονίνης κατά 28% με αποτέλεσμα την ενίσχυση της ικανότητας του σώματος να καταπολεμά τον πόνο, το άγχος και τα συναισθήματα βαθιάς θλίψης.
Το μασάζ για συναισθηματική ισορροπία μπορεί να είναι εξίσου ζωτικό και πολύτιμο με τα φυσικά οφέλη. Το μασάζ παρέχει ένα ασφαλές μέρος χαλάρωσης ώστε να μπουν οι σκέψεις σε μια τάξη. Το μασάζ μπορεί να δημιουργήσει αυτοπεποίθηση και να ενισχύσει την εικόνα και την αυτοεκτίμηση.
Η ασφαλής φροντίδα/αφή βοηθά στην εκπλήρωση της ανάγκης για ανθρώπινη επαφή, όπως η παρηγορητική αφή που κάποτε λάβαμε κατά τη γέννηση. Για μερικούς, το μασάζ είναι η μόνη φροντίδα που μπορούν να λάβουν. Το μασάζ μπορεί να θεωρηθεί αγκαλιά, παρέχοντάς σας ένα ασφαλές μέρος για να ξεκουραστείτε σωματικά και συναισθηματικά. Οι περισσότεροι άνθρωποι με κατάθλιψη βρίσκουν ανακούφιση μετά τη λήψη μασάζ, λέγοντας ότι είναι σε θέση να αισθάνονται πιο χαλαροί και ήρεμοι και να αισθάνονται μια αίσθηση αξίας. Εάν είστε ένας από τους πολλούς που αντιμετωπίζουν κατάθλιψη ή άγχος ή είστε απλά υπερφορτωμένοι με επιπλέον άγχος, το μασάζ μπορεί να είναι ένα αποτελεσματικό μέρος της θεραπείας που σας βοηθά να δημιουργήσετε μια αίσθηση ανακούφισης, ενδυνάμωσης και σύνδεσης νου-σώματος.
Πηγές Πληροφοριών και Έμπνευσης:
Αγγελική Τσαγκαράκη, Ψυχολόγος, Ενναλακτική Δράση
WebMD
American Psychological Association
Ollistiki.gr
